Kalınlığı yaklaşık 3400 km. olan çekirdeğin 175 milyar km3’lük bir hacmi vardır. Yüzeyindeki elektrik akımlarının da, Dünya’nın manyetik alanının oluşmasına rol açtığı düşünülmektedir. Özet. Dünyamızın merkezini oluşturan en iç katmandır. Dış ve iç çekirdek olmak üzere iki kısımdan oluşur. MantoLitosfer ile çekirdek arasındaki katmandır. 100-2890 km’ler arasında bulunan mantonun yoğunluğu 3,3-5,5 g/cm3 sıcaklığı 1900-3700 °C arasında değişir. Manto, yer hacminin en büyük bölümünü oluşturur. Yapısında silisyum, magnezyum , nikel ve demir bulunmaktadır. Bu durum, 3470 km yarıçapında olan metal bir çekirdeğin var olduğu ile açıklanır. Daha derine inildikçe, 1250 km yarıçapında olan ve iç çekirdek denilen daha yoğun bir katman bulunur. Sismik dalgaların manto-çekirdek sınırında kesintiye uğraması, dış çekirdeğin bu gibi dalgaların ilerlemediği sıvı bir yapısı Yerin bilinen katmanları aşağıdaki gibi sıralanmaktadır. – Çekirdek. – Manto. – Taşküre (Litosfer) Çekirdek. Yoğunluk ve ağırlık bakımından en ağır elementlerin bulunduğu bölümdür. Dünya’nın en iç bölümünü oluşturan çekirdeğin, 5120-2890 km’ler arasındaki kısmına dış çekirdek, 6371-5150 km’ler Sitoplazmanın bir kenarı ile çevrili nispeten küçük bir çekirdeğin varlığı ile karakterize edilen çubuklar için. Çubuk dendritleri radyal oryantasyona sahiptir ve retinal pigment epitelyum süreçleri arasında yer alır. Dendrit, bir silisyum ile bağlanmış dış ve iç bölümlerden (parçalar) oluşur. s6We. Dünya’nın Oluşumu Dünya, Güneş Sistemi oluştuğunda kızgın bir gaz kütlesi halindeydi. Zamanla ekseni çevresindeki dönüşünün etkisiyle, dıştan içe doğru soğumuş, böylece iç içe geçmiş farklı sıcaklıktaki katmanlar oluşmuştur. Günümüzde iç kısımlarda yüksek sıcaklık korunmaktadır. Dünya’nın oluşumundan bugüne kadar geçen zaman ve Dünya’nın yapısı jeolojik zamanlar yardımıyla belirlenir. Jeolojik Zamanlar Yaklaşık 4,5 milyar yaşında olan Dünya, günümüze kadar çeşitli evrelerden geçmiştir. Jeolojik zamanlar adı verilen bu evrelerin her birinde , değişik canlı türleri ve iklim koşulları görülmüştür. Dünya’nın yapısını inceleyen jeoloji bilimi, jeolojik zamanlar belirlenirken fosillerden ve tortul tabakaların özelliklerinden yararlanılır. Jeolojik zamanlar günümüze en yakın zaman en üstte olacak şekilde sıralanır. Dördüncü Zaman Üçüncü Zaman İkinci Zaman Birinci Zaman İlkel Zaman İlkel Zaman Günümüzden yaklaşık 600 milyon yıl önce sona erdiği varsayılan jeolojik zamandır. İlkel zamanın yaklaşık 4 milyar yıl sürdüğü tahmin edilmektedir. Zamanın önemli olayları Sularda tek hücreli canlıların ortaya çıkışı En eski kıta çekirdeklerinin oluşumu İlkel zamanı karakterize eden canlılar alg ve radiolariadır. Birinci Zaman Paleozoik Günümüzden yaklaşık 225 milyon yıl önce sona erdiği varsayılan jeolojik zamandır. Birinci zamanın yaklaşık 375 milyon yıl sürdüğü tahmin edilmektedir. Zamanın önemli olayları Kaledonya ve Hersinya kıvrımlarının oluşumu Özellikle karbon devrinde kömür yataklarının oluşumu İlk kara bitkilerinin ortaya çıkışı Balığa benzer ilk organizmaların ortaya çıkışı Birinci zamanı karakterize eden canlılar graptolith ve trilobittir. İkinci Zaman Mezozoik Günümüzden yaklaşık 65 milyon yıl önce sona erdiği varsayılan jeolojik zamandır. İkinci zamanın yaklaşık 160 milyon yıl sürdüğü tahmin edilmektedir. İkinci zamanı karakterize eden dinazor ve ammonitler bu zamanın sonunda yok olmuşlardır. Zamanın önemli olayları Ekvatoral ve soğuk iklimlerin belirmesi Kimmeridge ve Avustrien kıvrımlarının oluşumu İkinci zamanı karakterize eden canlılar ammonit ve dinazordur. Üçüncü Zaman Neozoik Günümüzden yaklaşık 2 milyon yıl önce sona erdiği varsayılan jeolojik zamandır. Üçüncü zamanın yaklaşık 63 milyon yıl sürdüğü tahmin edilmektedir. Zamanın önemli olayları § Kıtaların bugünkü görünümünü kazanmaya başlaması § Linyit havzalarının oluşumu § Bugünkü iklim bölgelerinin ve bitki topluluklarının belirmeye başlaması § Alp kıvrım sisteminin gelişmesi § Nümmilitler ve memelilerin ortaya çıkışı Üçüncü zamanı karakterize eden canlılar nummilit, hipparion, elephas ve mastadondur. Dördüncü Zaman Kuaterner Günümüzden 2 milyon yıl önce başladığı ve hala sürdüğü varsayılan jeolojik zamandır. Zamanın önemli olayları İklimde büyük değişikliklerin ve dört buzul döneminin Günz, Mindel, Riss, Würm yaşanması İnsanın ortaya çıkışı Dördüncü zamanı karakterize eden canlılar mamut ve insandır. Dünya’nın İç Yapısı Dünya, kalınlık, yoğunluk ve sıcaklıkları farklı, iç içe geçmiş çeşitli katmanlardan oluşmuştur. Bu katmanların özellikleri hakkında bilgi edinilirken deprem dalgalarından yararlanılır. Çekirdek Manto Taşküre Litosfer Deprem Dalgaları Deprem dalgaları farklı dalga boylarını göstermektedir. Deprem dalgaları yoğun tabakalardan geçerken dalga boyları küçülür, titreşim sayısı artar. Yoğunluğu az olan tabakalarda ise dalga boyu uzar, titreşim sayısı azalır. Çekirdek Yoğunluk ve ağırlık bakımından en ağır elementlerin bulunduğu bölümdür. Dünya’nın en iç bölümünü oluşturan çekirdeğin, 5120-2890 km’ler arasındaki kısmına dış çekirdek, 6371-5150 km’ler arasındaki kısmına iç çekirdek denir. İç çekirdekte bulunan demir-nikel karışımı çok yüksek basınç ve sıcaklık etkisiyle kristal haldedir. Dış çekirdekte ise bu karışım ergimiş haldedir. Manto Litosfer ile çekirdek arasındaki katmandır. 100-2890 km’ler arasında bulunan mantonun yoğunluğu 3,3-5,5 g/cm3 sıcaklığı 1900-3700 °C arasında değişir. Manto, yer hacminin en büyük bölümünü oluşturur. Yapısında silisyum, magnezyum , nikel ve demir bulunmaktadır. Mantonun üst kesimi yüksek sıcaklık ve basınçtan dolayı plastiki özellik gösterir. Alt kesimleri ise sıvı halde bulunur. Bu nedenle mantoda sürekli olarak alçalıcı-yükselici hareketler görülür. Mantodaki Alçalıcı-Yükselici Hareketler Mantonun alt ve üst kısımlarındaki yoğunluk farkı nedeniyle magma adı verilen kızgın akıcı madde yerkabuğuna doğru yükselir. Yoğunluğun arttığı bölümlerde ise magma yerin içine doğru sokulur. Taşküre Litosfer Mantonun üstünde yer alan ve yeryüzüne kadar uzanan katmandır. Kalınlığı ortalama 100 km’dir. Taşküre’nin ortalama 35 km’lik üst bölümüne yerkabuğu denir. Daha çok silisyum ve alüminyum bileşimindeki taşlardan oluşması nedeniyle sial de denir. Yerkabuğunun altındaki bölüme ise silisyum ve magnezyumdan oluştuğu için sima denir. Sial, okyanus tabanlarında incelir yer yer kaybolur. Örneğin Büyük Okyanus tabanının bazı bölümlerinde sial görülmez. Yeryüzünden yerin derinliklerine inildikçe 33 m’de bir sıcaklık 1 °C artar. Buna jeoterm basamağı denir. School Gebze Institute of Technology Course Title BIOENGINEE BENG211 Pages 2 This preview shows page 1 - 2 out of 2 pages. GEZEGENİMİZİ TANIYALIM*Dünya'mızın Şekli*Bu yaprak test setiMetin GÖKTÜRKtarafından hazırlanmıştır. Yaprak testsetlerive diğer setler içinsitesini ziyaret edebilirsiniz. 2021© kızgın lavlar ile kaplı olan tabaka-sı hangisidir?AMantoBAtmosferCYer Dünya'nın katmanları ile bu katmanla-rın tanımları bazı uygarlıkların Dünya'nın şekli ile ilgiligörüşleri göre verilen görüşlerin hangi uygarlıklaraait olduğu aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sı-rasıylaverilmiştir?ABabilliler -Eski Mısırlılar- Eski HintlilerBEski Mısırlılar- Hintliler -İlk Yunan DüşünürleriCİlk Yunan Düşünürleri- Babilliler -Eski cisimlerinin ve Dünya’nın şeklininküreyebenzediğini söyleyen ilk bilim insanıkimdir?İç çekirdekDış çekirdekDünya'nın merkezinde bulunur. En sıcak çekirdek ile yer kabuğu arasında yer answer to your question and much moreUpload your study docs or become aCourse Hero member to access this documentEnd of preview. Want to read all 2 pages?Upload your study docs or become aCourse Hero member to access this documentProfessorprofessor_unknown Dünya, kalınlık, yoğunluk ve sıcaklıkları farklı, iç içe geçmiş çeşitli katmanlardan oluşmuştur. Bu katmanların özellikleri hakkında bilgi edinilirken deprem dalgalarından yararlanılır. - Çekirdek - Manto - Taşküre Litosfer Çekirdek Yoğunluk ve ağırlık bakımından en ağır elementlerin bulunduğu bölümdür. Dünya’nın en iç bölümünü oluşturan çekirdeğin, 5120-2890 km’ler arasındaki kısmına dış çekirdek, 6371-5150 km’ler arasındaki kısmına iç çekirdek denir. İç çekirdekte bulunan demir-nikel karışımı çok yüksek basınç ve sıcaklık etkisiyle kristal haldedir. Dış çekirdekte ise bu karışım ergimiş haldedir. Manto Litosfer ile çekirdek arasındaki katmandır. 100-2890 km’ler arasında bulunan mantonun yoğunluğu 3,3-5,5 g/cm3 sıcaklığı 1900-3700 °C arasında değişir. Manto, yer hacminin en büyük bölümünü oluşturur. Yapısında silisyum, magnezyum , nikel ve demir bulunmaktadır. Mantonun üst kesimi yüksek sıcaklık ve basınçtan dolayı plastiki özellik gösterir. Alt kesimleri ise sıvı halde bulunur. Bu nedenle mantoda sürekli olarak alçalıcı-yükselici hareketler görülür. Mantodaki Alçalıcı-Yükselici Hareketler Mantonun alt ve üst kısımlarındaki yoğunluk farkı nedeniyle magma adı verilen kızgın akıcı madde yerkabuğuna doğru yükselir. Yoğunluğun arttığı bölümlerde ise magma yerin içine doğru sokulur. Taşküre Litosfer Mantonun üstünde yer alan ve yeryüzüne kadar uzanan katmandır. Kalınlığı ortalama 100 km’dir. Taşküre’nin ortalama 35 km’lik üst bölümüne yerkabuğu denir. Daha çok silisyum ve alüminyum bileşimindeki taşlardan oluşması nedeniyle sial de denir. Yerkabuğunun altındaki bölüme ise silisyum ve magnezyumdan oluştuğu için sima denir. Sial, okyanus tabanlarında incelir yer yer kaybolur. Örneğin Büyük Okyanus tabanının bazı bölümlerinde sial görülmez. Yeryüzünden yerin derinliklerine inildikçe 33 m’de bir sıcaklık 1 °C artar. Buna jeoterm basamağı İç Yapısı Yeryuvarlağının oluşumu doğrudan Güneş sisteminin oluşumu ile ilgilidir. Güneş sistemi ve Dünyamızın oluşumu ile ilgili olarak yapılan çalışmalar henüz yenidir ve yaklaşık olarak 300 yıllık bir dönemi kapsamaktadır. Bilimsel görüşler Güneş sisteminin tek parça olduğu ve daha sonra parçalanarak günümüzdeki şeklini aldığını göstermektedir. Ancak parçalanmanın nasıl olduğu konusunda farklı görüşler ortaya atılmaktadır. Güneş sisteminin ve evrenin oluşumu ile ilgili olarak ortaya atılan en son görüş Edwin HUBBLE tarafından 1965 yılında ortaya atılmıştır. BigBang adı verilen bu toriye göre evren büyük bir patlama sonucunda meydana ile başlangıçta galaksiler ,yıldızlar ve gezegenler birbirlerinden uzaklaşmaya başlamışlardır. Bu teori Stephan HAWKİNG tarafından daha da geliştirilmiştir. YERKABUĞUNUN YAPISI 1. Yerkabuğu Yerkabuğunun ortalama kalınlığı karalarda 35-40 km ,denizlerde ise 8-10 km dir. Yerkabuğu yoğunluğu ve kalınlığı farklı iki tabakadan oluşur. Bunlar; a Sial Üzerinde yaşadığımız oluşturan taşlar tamamen katılaşmıştır. Yoğunluğu 2,7 gr/cm3 dür. Bu değer yer katmanlarındaki en düşük oluşturan taşlar daha çok volkanizmanın etkisi ile oluşmuştur. Silisyum ve alüminyum bileşikleri fazla olduğu için bu isim verilmiştir. Sial tabakasının kalınlığı karalarda fazla, denizlerde azdır. Granit , kalker ve kumtaşı gibi hafif olan taşlardan oluşur. b Sima Sial katmanının altında yer almaktadır. Bu katman henüz katılaşmamış taşlardan oluşur. Yoğunluğu daha fazla olan bazalt türü taşlardan oluşur. Bu kat içindeki yoğunluk 3,3 gr/cm3 dür. Sima katında kalınlık çok fazla bir değişikliği uğramaz . Ancak Sial katmanının tersine kalınlığı karalarda az , deniz diplerinde fazladır. 2. Manto Yer kabuğunun altında yer almaktadır ve malzemeler koyu eriyik haldedir. Yer hacminin en büyük bölümüdür %80.İç kuvvetler enerjisini bu katmandan alır. Volkanizma sırasında yeryüzüne çıkan malzemeler daha çok bu katmandan haldeki manto hareket halindedir. Örneğin tektonik depemlerin ve volkanizmanın meydana gelmesi mantoda meydana gelen bu hareketlerle ilgilidir. 3. Çekirdek Yeryuvarlağının en iç kısmında çekirdek bölümü yer almaktadır. Yoğunluğu ve kalınlığı en fazla olan katmandır. 2890 km derinlikten başlayarak 6371 km ye kadar devam etmektedir. İki bölümden oluşmaktadır. a. Dış Çekirdek Alt mantodan sonra dış çekirdeğe 2890 km ile 5150 km derinlikleri arasında yer alır. b. Dış Çekirdek Yerkürenin merkezinde bulunan katdır. Sıcaklığın 6300 0C ye kadar yükseldiği tahmin 13,6 gr/cm3 e kadar ulaşmaktadır. Yoğunluğun fazla olmasından dolayı burada bulunan malzemeler katı haldedir. Not Yeryuvarlağının iç yapısı ile ilgili bilgiler daha çok teorilere dayanmaktadır. Şu ana kadar yerin merkezine doğru açılan en derin kuyu 10 km civarındadır. Yerin merkezi ile ilgili bilgiler şu yöntemlerden yararlanarak elde edilmektedir. Bunlar Deprem dalgaları, volkanizma sırasında çıkan malzemelerin incelenmesi, taşların incelenmesi, yerkabuğundaki sıcaklık değişimlerinin incelenmesi. JEOLOJiK DEVİRLER Dünyanın ilk oluşumundan bugüne kadar meydana gelen önemli olayları içine alan zaman dilimlerine jeolojik zamanlar adı verilir. İlk oluşumdan günümüze kadar oluşan olaylar kısaca şu şekildedir İlkel Zaman Azoik Antekambriyen - 4 Milyar Yıl Devirleri Prekambriyen, Arkeen Başlıca Olaylar - Kıtaların çekirdek kısmını oluşturan en eski kıta çekirdekleri oluşmuştur. - Su yosunu alg türünden ilk bitkiler ortaya çıkmıştır. - Devrin sonuna doğru soğuk bir iklim ve buzullaşma görülür. 1. Zaman Paleozoik Primer - 370 Milyon Yıl Devirleri Perm, Karbon, Devon, Silür, Kambriyum Başlıca Olaylar - Hersinyen ve Kaledoniyen sıradağları oluşmuştur - Kıtalar genişlemeye başlamıştır - Zonguldak ve çevresinde taşkömürü yatakları oluşmuştur 2. Zaman Mezozoik Sekonder - 170 Milyon Yıl Devirleri Kratese, Jura, Trias Başlıca Olaylar - İklim bölgeleri kısmen belirgin hale gelmiştir - Volkanizma çok zayıftır - Tektonik hareketler yok denecek kadar zayıftır. - Yerkabuğu kırıklarla parçalanarak ayrı kıtalara bölünmeye başlamıştır - Dinazor cinsi hayvanların ortaya çıkması 3. Zaman Neozoik Tersiyer - 80 Milyon Yıl Devirleri Pliyosen, Miyosen, Oligosen, Eosen, Paleosen Başlıca Olaylar - Sıcak ve yağışlı iklimler yaygındır. İklimler tekrar sayıda deniz ilerlemesi ve gerilemesi volkanik faaliyetler ve depremler görülmüştür. - Alporojenizi meydana gelmiştir. - Atlas ve Hint okyanuslarının belirmesi - Türkiye’de linyit,tuz,petrol ve borasit yatakları oluşmuştur. - Bugünkü bitki ve hayvan türleri ana çizgileriyle ortaya çıkmıştır. 4. Zaman Antropozoik Kuaterner - 2 Milyon Yıl Devirleri Aluviyum Holosen, Diluviyum Pleistosen Başlıca Olaylar - Kuzey yarımkürenin önemli bir bölümünde buzullaşma görülmüştür. Bu dönemde Günz,Mindel,Riss ve Würm olmak üzere 4 buzul devri yaşanmıştır. - Denizler şimdiki seviyesine ulaşmıştır. - Eski medeniyetler ortaya çıkmıştır. - Kültüğr bitkileri yetiştirilmeye başlandı,hayvanlar evcilleştirildi - İstanbul ve Çanakkale boğazı oluştu - Egeid karasının çökmesi sonucunda Ege Denizi oluştu - İnsanlar ortaya çıktı Yerkürenin dış çekirdeği yaklaşık km kalınlığında demir ve nikelden oluşmuş katı olan iç çekirdeğin üstünde ve mantonun altında yer alan bir tabakadır. Üst sınırı yeryüzünün yaklaşık 2890 km metre altında yer alırken, iç çekirdekle geçiş bölgesi ise yeryüzünün yaklaşık km ve dış çekirdeğin özellikleri nelerdir?Dünya'nın en iç bölümünü oluşturan çekirdeğin, 5120–2890 km'ler arasındaki kısmına dış çekirdek, 6371–5150 km'ler arasındaki kısmına iç çekirdek denir. İç çekirdekte bulunan demir-nikel alaşımı çok yüksek basınç ve sıcaklık etkisiyle kristal haldedir. Dış çekirdekte ise bu karışım erimiş bir diğer adı nedir?Çekirdek Ağır Küre barisfer Bu benim dünyanın en sıcak katmanı olarak ve çekirdek nedir?Manto, yer kabuğu ile çekirdek arasında yer alan, derinliğe göre değişen ısıya sahip bir yer katmanıdır. Mantonun üst kesimi yüksek sıcaklık ve basınçtan dolayı plastikimsi özellik gösterir. Alt kesimleri ise sıvı halde bulunur. … Bazı gezegenler, bazı asteroitler ve bazı gezegen uyduları mantoya dıştan içe doğru 3 katmanı nedir?Dünyamızın katmanları şu şekildedir; hava katmanı atmosfer, su katmanı hidrosfer, kara katmanı litosfer, ateş katmanı pirosfer, ağır çekirdek katmanı barisfer olarak bilinmektedir. …Coğrafyada çekirdek ne demek?Çekirdek Coğrafya Terimi Olarak Çekirdek merkezindeki katmandır. yoğunluk ve ağırlık bakımından en ağır elementlerin bulunduğu bölümüdür. en iç bölümünü oluşturan çekirdeğin, 5120-2890 km'ler arasındaki kısmına dış çekirdek, 6371-5150 km'ler arasındaki kısmına iç çekirdek özelliği nelerdir?Çekirdeğin en önemli özelliği, dünyanın merkezi olmasıdır. Demir ve nikel karışımından oluşmaktadır. Bu yüzden ağır kütle olarak isimlendirilmiştir. Bu karışım, dünyanın etrafında manyetik bir alan oluşmasında büyük önem taşımaktadır. Cevap Çekirdeğin dış bölümünü oluşturan katman ATEŞ KÜRE' Katmanlarının İsimleri Nelerdir? Dünya katmanları belli bir isimle bilinir ve her isim üzerinden senkronize şekilde görevleri bulunur. Hava Küre atmosfer Dünyayı saran hava katmanıdır ve yaşam için gerekli olan gazları bulundurur. Kendi içerisinde 5 ayrı katmandan oluşmaktadır. Katmanlar arasında troposfer, Stratosfer, Mezosfer, Termosfer ve ekzosfer yer almaktadır. Taş Küre Litosfer Dünyanın en sert ve en dış katmanıdır. Yer kabuğunu oluşturan tabaka olarak bilinir. Kara canlıları burada yaşar. Ateş Küre pirosfer Yer kabuğu ile çekirdek arasında bulunan bölümdür. Özellikle magmanın bulunduğu katman da yer alır. Katı kayadan yapılmış olup oldukça sıcaktır. Çekirdek Ağır Küre barisfer Bu benim dünyanın en sıcak katmanı olarak bilinir. Metalik meteoritlerden oluştuğu tahmin ediliyor. Özellikle dış çekirdek sıvı iken iç çekirdek ise katıdır. Su Küre hidrosfer Dünyanın ¾ su ile kaplıdır. Sıvı, katı ve gaz halinde bulunan tüm dünya ortamlarındaki yapıya hidrosfer denir. Özellikle dünya çapında bakıldığında yeryüzünde en çok bulunan madde olarak bilinir.

çekirdeğin dış bölümünü oluşturan katmandır